Zagadnienie, czy badania lekarskie załogi, wykonywane w ramach wypełnienia obowiązku ich przeprowadzania wynikającego z kodeksu pracy, podlegają pod VAT, nie jest tak proste, jakby się wydawało. Z jednej bowiem strony należy brać pod uwagę przepisy krajowe, a z drugiej – opinie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Służba medycyny pracy została powołana w celu profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników. Zadania te, określone w kodeksie pracy, realizowane są m. in. przez systematyczną kontrolę stanu zdrowia zatrudnionych i badanie osób nowo przyjętych. Z art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o VAT wynika zaś, że z podatku VAT zwolnione są. usługi medyczne służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej, świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarki i położne, osoby wykonujące inne zawody medyczne, psychologów. Wydawać by się zatem mogło, że podatek VAT nie będzie obejmował usług związanych z medycyną pracy, ponieważ służą one profilaktyce zdrowotnej.

Kwestia ta nie jest jednak tak oczywista – co podniesione zostało w artykule zamieszczonym w „Rzeczpospolitej” (1.02.20211 r.): „Z kodeksu pracy wynika bowiem, że celem niektórych badań lekarskich (wstępnych i kontrolnych) jest stwierdzenie zdolności albo braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Podstawowym celem tych badań nie jest zatem ochrona zdrowia”.

Podobne stanowisko przyjmuje Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W wyroku ETS oznaczonym sygnaturą C-76/99 mowa jest o tym, że w rozstrzyganiu kwestii zwolnienia od podatku VAT należy brać pod uwagę cel wykonywanych czynności. Jeśli czynności te będą wykonywane w celu diagnozowania lub leczenia, usługa będzie zwolniona od VAT. Czynności medycyny pracy wykonywane w innym celu (np. sporządzanie raportów medycznych, opinii biegłych, wydawanie zaświadczeń o stanie zdrowia) podlegają pod opodatkowanie VAT. Zatem czynności wykonywane w celu określenia zdolności do wykonywania pracy również nie powinny podlegać zwolnieniu. „Moim zdaniem więcej argumentów przemawia za taką interpretacją art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o VAT. Możliwe jest jednak również twierdzenie, że badania te mieszczą się – zgodnie z ustawą o służbie medycyny pracy – w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej i jako takie korzystają ze zwolnienia od podatku. Trzeba bowiem przyznać, że orzecznictwo ETS nie rozwiązuje jednoznacznie tego problemu” - pisze doktor nauk prawnych Adam Bartosiewicz, autor wspomnianego wyżej artykułu prasowego.

By podatnicy mieli pełne rozeznanie sytuacji, powinno się pojawić jednoznaczne wyjaśnienie kwestii opodatkowania usług medycyny pracy podatkiem od towarów i usług.

Źródło: „Rzeczpospolita”