Kiedy w ręce antropologa trafia ludzka czaszka, dzięki tkwiącym w szczękach zębom zdobywa on całą masę interesujących informacji o człowieku, jego stylu i historii życia, płci, chorobach a nawet o przyczynie śmierci. Czaszka i zęby to elementy, które w ewolucji człowieka zmieniały się dynamicznie – stąd można z nich wyczytać więcej, niż ze szczątków reszty ciała.

W badaniach antropologicznych źródłem cennych informacji są:

• zęby mleczne - pozwalają ustalić wiek dzieci oraz osób młodych;

• zęby stałe – na podstawie analizy stopnia ich starcia można określić wiek dorosłego człowieka, kształt informuje o płci i przynależności kulturowej, stan tkanki zębowej dostarcza danych o chorobach zębów (próchnica towarzyszy człowiekowi nie od dziś) i pośrednio o tym, co jadał dawny człowiek;

• kości szczęki i żuchwy – niosą informacje o chorobach przyzębia i całej tkanki kostnej (np. o tym, czy człowiek cierpiał na gruźlicę kości, był niedożywiony lub miał nowotwór).

Badanie antropologiczne czaszek nie ogranicza się obecnie jedynie do oględzin. Tkwiące w szczękach zęby stają się idealnym materiałem do badań laboratoryjnych wykonywanych przy użyciu supernowoczesnego sprzętu. Pobrane z wnętrza zębów próbki są zazwyczaj niezanieczyszczone – dzięki temu istnieje duże prawdopodobieństwo, że uzyskane informacje będą obarczone małym ryzykiem błędu. Zęby dostarczają próbek do:

• ustalenia DNA zmarłej osoby

• badania zawartości izotopów określonych pierwiastków.

Dzięki laboratoryjnej analizie można ustalić pochodzenie zmarłej osoby i stopień jej pokrewieństwa z innymi ludźmi, których szczątki zostały znalezione na określonym terenie. Do dość ciekawych wniosków na temat wierzeń i zwyczajów kulturowych można też dojść analizując wygląd zębów. W niektórych kręgach kulturowych czaszki i zęby były specjalnie kształtowane lub preparowane.

Źródło: „Polityka”