Choroby zębów dotykające miazgi spowodowane mogą być czynnikami zakaźnymi lub niezakaźnymi. Te pierwsze stanowią największą grupę czynników powodujących stany chorobowe miazgi. Głównymi winowajcami są bakterie oraz ich toksyny, które – wnikając do miazgi – powodują rozwój choroby w tej tkance zęba. Bakterie i ich toksyny wykazują działanie cytotoksyczne na miazgę i prowadzą do powstania w niej ognisk martwiczych. Niektóre czynniki zakaźne charakteryzują się dużą zjadliwością i inwazyjnością, wskutek czego mogą one przedostawać się do żywej miazgi z obszarów dotkniętych martwicą. Mechanizm działania bakterii i ich toksyn na miazgę opiera się na jej pobudzeniu przez czynnik zakaźny. W efekcie pojawia się obronna odpowiedź tkanki.

Stan chorobowy spowodowany czynnikami zakaźnymi może rozwijać się w miazdze:

• od strony ubytku próchnicowego lub przez szczelinę w obluzowanym wypełnieniu stomatologicznym albo też wskutek erozji szkliwa czy jego ścierania się – w chorobowo zmienionej tkance zęba bytują miliony bakterii, które mogą wnikać do kanalików nawet od strony zdrowej jeszcze zębiny;

• na skutek urazów – do takich zakażeń może dochodzić m.in. podczas opracowywania ubytku albo też w efekcie przeniknięcia bakterii przez szczelinę, pęknięcie w szkliwie lub przez złamanie poprzeczne korzenia zębowego;

• drogą pośrednią – kiedy miazga zaczyna chorować na skutek niedokrwienia wywołanego urazowym uszkodzeniem naczyń docierających do tej tkanki (dzieje się tak, kiedy dochodzi np. do zwichnięcia zęba i przerwania nitki naczyń oraz nerwów docierających do wewnętrznych obszarów zęba);

• w efekcie zakażenia od strony patologicznej kieszonki przyzębnej – do chorób miazgi może dochodzić na dwa sposoby: kiedy bakterie zamieszkujące kieszonkę przedostają się do miazgi od strony ozębnej albo też kiedy drobnoustroje i ich toksyny niszczą okolice wierzchołka zęba, prowadzą do stanów zwyrodnieniowych w tym obszarze i w efekcie do zaburzeń w odżywianiu miazgi;

• w efekcie zakażenia krwiopochodnego – dzieje się tak, kiedy drobnoustroje i ich toksyny przedostają się do miazgi przez otwór wierzchołkowy zęba.

Źródło: Opracowanie własne