Nowotwory jamy ustnej dotykają również gruczoły ślinowe, w tym małe ślinianki, zlokalizowane licznie w śluzówce jamy ustnej i w gardle. Większość nowotworów tych gruczołów to zmiany złośliwe – częściej notuje się je u mężczyzn niż u kobiet. Dotykają one najczęściej osoby między 50. a 60. rokiem życia, a do ich powstania przyczyniają się te same czynniki, które powodują rozwój innego typu nieprawidłowości o charakterze nowotworowym w jamie ustnej.

Wyróżnia się kilka typów nowotworów złośliwych dotykających małe gruczoły ślinowe. Z tej kategorii najczęściej występuje rak śluzowo – naskórkowy, rzadziej rak gruczołowo – torbielowaty i wielopostaciowy gruczolakorak. Warto wiedzieć, że rak gruczołowo – torbielowaty może rozprzestrzeniać się wzdłuż nerwów i naczyń krwionośnych, a to sprzyja jego nawrotom.

Nowotwory złośliwe małych gruczołów ślinowych cechują się dość powolnym wzrostem, a zmiany notowane są najczęściej w obszarze podniebienia twardego. W leczeniu wykorzystuje się głównie zabiegi chirurgiczne polegające na usunięciu nieprawidłowości z marginesem tkanek. Dodatkowo stosowana jest radioterapia – jeśli istnieje podejrzenie zajęcia węzłów chłonnych i niekorzystne czynniki rokownicze. Niekorzystnie rokuje również rozrośnięcie guza do wielkości powyżej 4 cm. Wczesne wykrycie nieprawidłowości poprawia rokowanie i sprzyja leczeniu, dlatego koniecznie należy regularnie odwiedzać stomatologa i dokonywać okresowego przeglądu zdrowia jamy ustnej.