Leczenie nowotworu z wykorzystaniem chemioterapeutyków negatywnie wpływa na stan zdrowotny jamy ustnej, w tym na wydzielanie śliny, a także na jakość śliny. Powoduje to, że zmieniają się warunki środowiska jamy ustnej, co może skutkować zwiększoną podatnością na powstawanie stanów zapalnych i zakażeń różnymi typami drobnoustrojów. Wskutek chemioterapii dochodzi bowiem do obniżenia pH śliny oraz spadku jej zdolności buforującej, słabnie także skuteczność działania i ilość znajdujących się w ślinie białek zaangażowanych w ochronę odpornościową, takich jak immunoglobuliny, lizozym, laktoferyny. Spada też poziom jonów fluorkowych i fosforanowych, co zakłóca remineralizację szkliwa.

Zmienione chemioterapią warunki w jamie ustnej ułatwiają przyczepianie się bakterii do powierzchni zębów, a obniżenie pH śliny sprzyja aktywności kwasolubnych drobnoustrojów, do których należą między innymi bakterie próchnicy. Ponieważ w wyniku chemioterapii zmniejsza się ilość wydzielanej śliny, dlatego chorzy mogą odczuwać suchość w jamie ustnej. Zjawisko kserostomii jest niebezpieczne dla zdrowia śluzówki jamy ustnej oraz zębów, ponieważ zwiększa podatność tej delikatnej tkanki na uszkodzenia. Ponadto mniejsza ilość śliny to słabsza skuteczność omywania powierzchni zębów i innych struktur jamy ustnej, co z kolei sprzyja utrzymywaniu się na nich patogennych bakterii.