Jama ustna jest pierwszym odcinkiem przewodu pokarmowego. Tutaj następuje mechaniczne rozdrabnianie i miażdżenie pokarmów, a także ich wstępna obróbka trawienna przy pomocy enzymów znajdujących się w ślinie. Aby pokarm mógł przedostać się dalej, musi zostać skierowany poprzez przełknięcie do odcinka gardłowego, aby stamtąd trafić do przełyku, którym bezpośrednio dostanie się już do żołądka. Odruch przełykania jest więc bardzo istotny dla przedostania się treści pokarmowej do dalszych elementów układu trawiennego.

Kiedy niedomaga zdrowie jamy ustnej bądź przedniego odcinka gardła, wówczas przełykanie jest utrudnione; w niektórych przypadkach – nawet bardzo. Jeżeli występują braki w uzębieniu, wówczas pokarm nie zostaje dostatecznie rozdrobniony, co może powodować klinowanie się zbyt dużych elementów jedzenia w gardle, ból, uszkodzenia śluzówki i krztuszenie się. Bolesność utrudniającą przełykanie mogą powodować również zakażenia, których skutkami są podrażnienia śluzówki, wystąpienie na niej owrzodzeń czy aft, a także choroby, które mogą obejmować gardło i przełyk, takie jak drożdżyca, cytomegalia czy półpasiec. Problemy może stwarzać również opryszczka.

Dużym utrudnieniem dla prawidłowego przełykania może okazać się kserostomia, ponieważ odczuwalna suchość w jamie ustnej powoduje wysychanie śluzówki jamy ustnej i zwiększa jej podatność na uszkodzenia. Proces przełykania może być również komplikowany przez nowotwór rozwijający się w jamie ustnej, gardle, przełyku albo w obszarach leżących poza tymi strukturami, lecz wywierający ucisk na gardło czy przełyk z zewnątrz.