Przeciętnie o próchnicy wiemy tyle, że powoduje dziury w zębach. Nieco więcej osób wie, że dziury te spowodowane zostały działalnością bakterii próchnicotwórczych, których ulubioną pożywką jest cukier. Tymczasem: ubytek w zębie spowodowany próchnicą nie jest tylko zwykłą dziurą, a chore zęby to ostateczny efekt dość skomplikowanego łańcucha wielu reakcji fizykochemicznych, na początku którego rzeczywiście znajdują się bakterie chorobotwórcze. Oto kilka faktów, które pogłębią naszą wiedzę na temat jednej z najbardziej zakaźnych chorób naszych czasów:

• Próchnica może być dziedziczna – ciekawostką jest, że w Europie florę bakteryjną dziedziczymy po matce, a w Japonii – po ojcu.

• Założenie wypełnienia do ubytku próchnicowego to jedynie leczenie objawowe próchnicy, ponieważ nie eliminuje jej przyczyny, czyli patogennych szczepów bakterii. Z tego powodu plomba w zębie nie zabezpiecza przed pojawieniem się uszkodzeń szkliwa w innych elementach uzębienia.

• Próchnica to rezultat rozmiękczenia szkliwa przez kwaśne metabolity wytwarzane przez bakterie próchnicotwórcze. Powoduje to wypłukanie mineralnych cząstek tworzących hydroksyapatyt – podstawową cegiełkę budującą szkliwo. Kwasy bakteryjne stanowią też element lepiszcza scalającego poszczególne elementy płytki nazębnej.

• Im więcej w diecie cukru i węglowodanów, tym lepsze warunki do życia dla bakterii i do produkcji kwaśnych metabolitów. Węglowodanów nie da się jednak całkowicie wyeliminować z diety, ponieważ w wielu produktach żywnościowych znajdują się one w formie ukrytej.

• Na rozwój próchnicy wpływa nie ilość cukrów w menu, ale częstotliwość ich spożywania. Oznacza to, że zdrowsze dla zębów jest zjedzenie tabliczki czekolady podczas jednej sesji łasuchowania (i popłukanie jamy ustnej wodą po zakończeniu konsumpcji) niż przegryzienie kilku batoników co jakiś czas.

• Diagnostyka ryzyka choroby próchnicowej to istotny, choć niedoceniany element profilaktyki stomatologicznej. Do czynników ryzyka, poza dietą bogatą w węglowodany i obecnością bakterii patogennych, należą też: choroby ślinianek, przyjmowanie leków wpływających na ilość i jakość wydzielanej śliny i urazy prowadzące do pęknięcia szkliwa.

• Nowoczesne pasty do zębów zawierają nie tylko fluor, który chroni zęby przed atakiem metabolitów bakteryjnych, ale także węglan wapnia i argininę neutralizujące kwasy bakteryjne.

Źródło: „Gazeta Farmaceutyczna”