Próchnica powstaje wskutek aktywności metabolicznej bakterii. Drobnoustroje rozkładając cukry, z których wytworzone są m.in. popularne słodycze, wytwarzają kwasy organiczne. Związki te niszczą mineralną warstwę zębów i tym samym osłabiają szkliwo, które staje się miękkie i bardziej podatne na uszkodzenia. Alternatywą dla naturalnych cukrów stosowanych w przemyśle spożywczym oraz w gospodarstwach domowych są substancje słodzące inne niżeli sacharoza, fruktoza czy glukoza. Słodziki mogą być naturalne albo syntetyczne. Żadne nie predysponują do rozwoju próchnicy, ponieważ bakterie wywołujące niszczenie szkliwa nie potrafią wykorzystywać tych substancji w swoich przemianach metabolicznych.

• Stewiozydy – to naturalne substancje słodzące z grupy glikozydów otrzymywane z rośliny Stevia rebaudiana, rosnącej w Ameryce Południowej i Środkowej. Stewiozydy są kilkaset razy słodsze od sacharozy, dodawane są do napojów i potraw oraz wypieków.

• Ksylitol – to organiczny związek z grupy alkoholi cukrowych o słodkim smaku, tzw. cukrol, o krystalicznej budowie i białej barwie. Zwany jest cukrem brzozowym. Dodawany jest do wielu produktów spożywczych ze względu na swoje przeciwpróchnicze działanie (głównie gumy do żucia i produkty dla diabetyków). Zastąpienie sacharozy ksylitolem może wpływać korzystnie na leczenie drożdżakowych zakażeń jamy ustnej i zmniejszać odkładanie się płytki nazębnej.

• Taumatyna – prawie 2 tysiące razy słodsza od sacharozy naturalna substancja białkowa pozyskiwana z nasion afrykańskiej rośliny Thaumatococcus danielli (na potrzeby przemysłu spożywczego jest też produkowana przez genetycznie zmodyfikowane bakterie). To jedyne na świecie białko sprzedawane jako substancja słodząca. Charakterystyczną cechą taumatyny jest zdolność do przedłużania odczuwania słodkiego smaku.

• Sacharyna – syntetyczny środek słodzący o budowie krystalicznej i białej barwie, ok. 300-500 razy słodszy od sacharozy. Nie jest trawiona przez organizm człowieka.

• Aspartam – syntetyczny słodzik z grupy estrów dodawany głównie do napojów niskokalorycznych, cukierków odświeżających oddech i gum do żucia. Jest ok. 180 razy słodszy od tradycyjnego cukru, ale jego słodki smak jest nieco inny niż smak sacharozy. Słodycz aspartamu odczuwa się wolniej niż słodycz cukru, ale smak ten dłużej zostaje w ustach.

• Acesulfam – ok. 150 razy słodszy od sacharozy heterocykliczny związek organiczny. Występuje w postaci białych kryształów, nie jest metabolizowany przez organizm człowieka. Oprócz wywoływania uczucia słodyczy, jego działanie polega także na wzmacnianiu smaku i zapachu produktu spożywczego.

• Cyklaminiany - sole sodowe kwasu cykloheksylosulfaminowego, które są ok. 35 razy słodsze od sacharozy. Nie wszyscy mogą używać tego słodzika, ponieważ cyklaminiany mogą zmieniać metabolizowanie i aktywność niektórych leków (m.in. doustnych przeciwcukrzycowych).

Źródło: Opracowanie własne