Guzy zębopochodne to liczna grupa różnego typu zmian, w której zawierają się nowotwory zębopochodne, torbiele, zmiany nowotworopodobne szczęk, a także zmiany o nienowotworowym charakterze wynikające z zaburzeń rozwoju (tak zwane zmiany hamartoma).

Guzy zębopochodne nie występują zbyt często, ponieważ w ogólnej liczbie diagnozowanych nowotworów w okolicy szczękowo-twarzowej stanowią około 2 proc. grupę zmian.

Guzy te klasyfikowane są do form złośliwych bądź łagodnych, ale zdecydowana ich większość, bo ponad 95 proc., to zmiany łagodne, takie jak:

• guzy zawierające nabłonek zębotwórczy z dojrzałym włóknistym podścieliskiem, nie zawierające zębopochodnej ektomezenchymy, np. szkliwiak czy płaskonabłonkowy guz zębopochodny;

• guzy, które zawierają mezenchymę i/lub ektomezenchymę a także nabłonek zębotwórczy (np. kostniwiak);

• zmiany związane z kością, np. włókniak kostniejący;

• guza zawierające nabłonek zębotwórczy i/lub zębopochodną ektomezenchymę, które mogą tworzyć twarde struktury tkankowe, takie jak np. zębiakoszkliwiaki.

Poza formami złośliwymi i łagodnym i wyróżnia się także inne guzy zębopochodne, pojawiające się w wieku niemowlęcym.

Zmiany o charakterze guzów zębopochodnych mogą pojawić się na każdym etapie życia – od okresu niemowlęcego po późną starość. Niektóre z nich charakterystyczne są dla osób młodych, jak na przykład śluzaki.

W leczeniu dominuje głównie interwencja chirurgiczna. Pacjenci, u których wykryto guz zębopochodny i którzy przeszli leczenie zmiany, muszą pozostawać pod stałą kontrolą stomatologa, ponieważ istnieją doniesienia, że zmiany mogą nawracać nawet po kilkudziesięciu latach od przeprowadzonego zabiegu chirurgicznego i zakończonego sukcesem leczenia.