Do grupy nowotworów głowy i szyi należy wiele różnych schorzeń nowotworowych, które mogą dotykać także jamę ustną, w tym język, wargi, gardło, śluzówkę jamy ustnej. Najczęstszym nowotworem w tej grupie jest niezwykle groźny rak płaskonabłonkowy.

W Polsce raki jamy ustnej i gardła stanowią wprawdzie zaledwie 5% zarejestrowanych nowotworów złośliwych, ale na świecie schorzenia te znajdują się na szóstym miejscu pod względem częstości występowania. Najczęściej dotykają osoby po 50. roku życia – nieco częściej mężczyzn niż kobiety. To choroby podstępne, które często wykrywane są dopiero w momencie dużego zaawansowania miejscowego. Dzieje się tak, ponieważ nowotwory jamy ustnej i gardła bardzo długo rozwijają się, nie dając żadnych objawów bądź jedynie mało specyficzne symptomy. Wczesnemu wykrywaniu nieprawidłowości nie sprzyja również sporadyczne odwiedzanie stomatologów. To błąd, ponieważ regularne wizyty u dentysty umożliwiają wykrycie stanów przedrakowych, takich jak na przykład leukoplakia czy erytroplakia, i rozpoczęcie leczenia zanim zmiany te zdążą się przekształcić w nowotwór.