Torbiel korzeniowa to określenie dla zmian chorobowych, które toczą się w sposób przewlekły w tkankach okołowierzchołkowych zęba. Mogą one doprowadzić do chorób przyzębia a nawet do rozstroju zdrowia ogólnego.

Torbiele okołowierzchołkowe mogą być:

• prawdziwe – zmiana chorobowa jest całkowicie otoczona nabłonkiem i nie ma połączenia z kanałem, w którym przebiegają korzenie zęba;

• kieszonkowe – tutaj torbiel wyścielona jest nabłonkiem i połączona z kanałem korzeniowym zęba.

Dentyści wyróżniają torbiele korzeniowe lub zębodołowe. Powstają one z ziarniniaka torbielowatego; pojawiają się, kiedy wzrasta ilość płynu w poszczególnych jamkach znajdujących się w tkankach. Z czasem w obszarze objętym nieprawidłowościami powstaje jedna duża jama, która złączona jest z ozębną poprzez woreczek łącznotkankowy. Jama ta, wyścielona kilkuwarstwowym nabłonkiem płaskim, wypełniona jest stale rosnącą ilością płynu. Powoduje to stały wzrost ciśnienia w torbieli, wskutek czego rozrasta się ona we wszystkich kierunkach. Konsekwencją jest wzrost nacisku na kość przyzębia, co prowadzi do jej niszczenia i resorpcji, czyli zaniku. Kość broni się przed patologicznymi zmianami poprzez wytworzenie wokół torbieli stwardniałej obwódki – jest to tak zwana obwódka sklerotyczna.

Nacisk torbieli na kość powoduje, że pacjent odczuwa rozpieranie w przyzębiu; przy bardzo dużych torbielach mogą pojawić się zniekształcenia rysów twarzy, a w ekstremalnej sytuacji może dojść nawet do złamania żuchwy.

Ponieważ z najnowszych badań wynika, że w większości torbieli mogą znajdować się bakterie beztlenowe potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia ogólnego, leczenie tych zmian ma bardzo duże znaczenie profilaktyczne, chroniące przed rozprzestrzenianiem się zakażenia bakteryjnego na cały organizm.