Szkliwo może być niszczone w wyniku zjawisk próchnicowych, ale także może być poddane niszczącemu działaniu procesów niepróchnicowych. Mało znanym z nazwy przykładem zmian niepróchnicowych są abfrakcje.

Abfrakcja powstaje, kiedy korona zęba wskutek obciążeń zgryzowych działających ekscentrycznie do długiej osi zęba ulega zginaniu. Powstające naprężenia powodują, że połączenia między kryształami hydroksyapatytu ulegają rozerwaniu. W efekcie dochodzi do ubytku szkliwa i leżącej pod nim zębiny w okolicy szyjki. Szkliwo łamie się pod ostrym kątem, a odsłonięta powierzchnia ma gładką, twardą i błyszczącą powierzchnię. Ubytki mają różną głębokość, często notuje się je na tylnych zębach.

Abfrakcjami zagrożone są osoby:

• u których doszło do utraty zęba, ale luka po nim nie została wypełniona protezą;

• mające wady zgryzu (szczególnie stłoczenia, rotacje, inklinacje);

• chorujące na paradontozę – za uszkodzenia szkliwa odpowiedzialne są tu zmiany położenia zębów i ich utrata spowodowane schorzeniem;

• cierpiące na bruksizm.

Poza ubytkami w szkliwie abfrakcja może powodować nadwrażliwość zębów w okolicy przyszyjkowej, pogorszenie estetyki, powikłania w postaci procesów zapalnych w miazdze. Zwiększa też podatność korony na złamanie.

Źródło: Opracowanie własne