Skuteczność diagnostyki i planowania leczenia, a następnie skuteczność działania protezy lub aparatu ortodontycznego zależą od jakości wykonanego modelu gipsowego. W technice dentystycznej stosuje się dwa rodzaje modeli gipsowych:

• Modele diagnostyczne – używane są do oceny początkowej, pośredniej i końcowej, a także po leczeniu. Muszą być bardzo wysokiej jakości, ponieważ stanowią podwaliny pod dalszą poprawność zarówno diagnostyki, jak i leczenia. Ważne jest także, aby na samym początku dokonana była rejestracja zgryzu przy pomocy wosku (dentysta wykonuje ją w ustach pacjenta), gdyż to warunkuje prawidłowy przebieg dalszej diagnostyki jak i leczenia. Konieczne jest także prawidłowe obcięcie modeli, tak aby model górny i dolny odtwarzały rzeczywiste stosunki zgryzowe, kiedy kompletny model ustawi się na podłożu. Modele diagnostyczne mogą mieć powierzchnię chropowatą albo polerowaną, nabłyszczaną lub utwardzoną.

• Modele robocze – odlewane są z gipsu twardego. Na nich właśnie wykonywane są różnego rodzaju protezy, aparaty ortodontyczne, epitezy, ochraniacze. Dla uzyskania odpowiedniej jakości prac protetycznych istotne jest także, aby modele te były wykonane z gipsu o jednolitej konsystencji i pozbawione porowatości oraz grudek. Z tego powodu do ich wykonania wykorzystuje się wysokiej klasy gipsy odlewowe.