Coraz częściej pojawiają się doniesienia o wzrastającej częstości zachorowań na nowotwór jamy ustnej. Jednak często to nie emocjonujące doniesienie prasowe, ale garść suchych faktów statystycznych prowadzi do zrozumienia skali problemu. Przyjrzyjmy się zatem zestawieniom, które obrazują, jak kształtują się kwestie związane z tym groźnym i podstępnym schorzeniem onkologicznym. Informacje pochodzą z Krajowej Bazy Danych Nowotworowych w Warszawie i dotyczą roku 2013.

• W Polsce odnotowano 2317 nowotworów złośliwych jamy ustnej, warg i ślinianek

• Dwukrotnie częściej schorzenia atakowało mężczyzn (66,8 proc.) niż kobiety (33,2 proc.).

• Lokalizacja zmian była następująca (dane wg częstości występowania) – u mężczyzn: język, dno jamy ustnej, warga, ślinianki, inna lokalizacja w jamie ustnej, podniebienie i dziąsło. Z kolei u kobiet: ślinianki, język, warga, dno jamy ustnej, inna lokalizacja w jamie ustnej, podniebienie i dziąsło.

• W tym samym roku odnotowano w Polsce 1312 przypadków zgonów z powodu nowotworów złośliwych jamy ustnej, wargi i ślinianek, z czego 72,8 proc. dotyczyło mężczyzn, a 27,2 proc. – kobiet. Lokalizacja nowotworów u tych osób przedstawiała się następująco – u mężczyzn: język, dno jamy ustnej, ślinianki, warga, inna lokalizacja w jamie ustnej, podniebienie i dziąsło; u kobiet: język, dno jamy ustnej, ślinianki, inna lokalizacja w jamie ustnej, warga, podniebienie i dziąsło.

• W Polsce ogólny trend zachorowalności na nowotwory złośliwe jamy ustnej, mierzony liczbą zachorowań i współczynnikiem surowym w latach 1980-2010, jest wzrostowy.

• Nowotwory złośliwe jamy ustnej, warg i ślinianek stanowią około 3 proc. zgonów u mężczyzn i 1 proc. u kobiet. Umieralność u mężczyzn wzrastała od połowy lat 60. do połowy lat 90. XX w., a następnie ustabilizowała się, natomiast u kobiet była ona zawsze na niskim poziomie.

• Odsetek 5-letnich przeżyć u polskich pacjentów z nowotworami jamy ustnej, wargi i gardła poprawia się, ale nie jest to trend obserwowany we wszystkich województwach.

Dla porównania – garść danych z bazy Globocan w 2012 r., które pokazują, że sytuacja epidemiologiczna w Polsce sukcesywnie się pogarsza, a występowanie nowotworów złośliwych jamy ustnej i perspektywy wyleczenia u mężczyzn są gorsze niż w innych krajach europejskich. Z tego powodu profilaktyka nowotworów zyskuje tu rangę priorytetu:

• Występowanie raka jamy ustnej w Polsce u mężczyzn było nieznacznie wyższe niż średnia dla całej Europy. Umieralność wśród polskich mężczyzn również była wyższa od średniej europejskiej

• U polskich kobiet występowanie raka jamy ustnej w 2012 r. było niższe niż średnia europejska.

• 5-letnie przeżycie w USA w 2015 r. pacjentów z nowotworami złośliwymi jamy ustnej we wszystkich stadiach wynosiło 63 proc.

Źródło: „Gazeta Lekarska”