Pierwotna profilaktyka próchnicy opiera się na systematycznym, konsekwentnym kontakcie z elementami i działaniami, dzięki którym usuwa się tworzący się na bieżąco nalot nazębny, a także wzmacnia szkliwo zębów.

Pierwotna profilaktyka próchnicy opiera się na codziennym szczotkowaniu zębów i języka, ekspozycji szkliwa zębów na fluor (zawarty w paście do zębów, płukankach do higieny jamy ustnej, preparatach stosowanych do fluoryzacji), redukcji ilości cukrów – szczególnie prostych – w diecie, dbaniu o prawidłową mikroflorę jamy ustnej.

Wtórna i trzeciorzędowa profilaktyka próchnicy polega z kolei na wczesnym wykrywaniu i leczeniu zmian początkowych w zębach, a także zastosowaniu technik minimalnie inwazyjnych do oczyszczenia zęba z tkanek zmienionych chorobowo.

Eksperci wskazują, że nie we wszystkich krajach docenia się istotność pierwotnej, wtórnej i trzeciorzędowej profilaktyki stomatologicznej. Przez to minimalizuje się jej rolę prewencyjną w odniesieniu do poważnych chorób układowych czy ogólnoustrojowych wynikających z zakażeń zębopochodnych. To błąd, który może mieć niszczący wpływ na zdrowie ogólne całych populacji.